To warto zobaczyć

Gmina wczoraj i dziś - To warto zobaczyć

Spis treści

Strona 2 z 4

To warto zobaczyć:

Brennik - Kościół Objawienia Pańskiego z XVI w – obecna sylwetka kościoła zawiera elementy z XV w (mury) oraz pochodzące z rozbudowy w 1577r. kościół przeżył katastrofę w okresie wojen napoleońskich i w roku 1813 uległ prawie całkowitemu spaleniu. Ucierpiała nie tylko świątynia razem z dzwonami; ofiara pożaru padły też księgi kościelne dotyczące nie tylko Brennika, ale i okolicznych wsi. Na szczęście zachowały się jeszcze elementy średniowieczne w niezmienionym stanie: dwuprzęsłowe prezbiterium z krzyżowo-żebrowym sklepieniem. Z XVI w. pochodzą empory – w czym zaznaczył się wpływ reformacji – oraz strop. Kruchta i wieża pochodzą z XIXw. Projektantem wieży jest słynny śląski architekt Friedrich Schindel.

Jerzmanice-Zdrój - Kościół Św. Antoniego z XVI w – w XVII posiadał dwie wieże, z których jedna przetrwała do wieku XIX. Znacznie ucierpiał podczas wojny 30-letniej. W 2 połowie XVIIw. Został odbudowany, a ok. 1700r. rozbudowany. Wnętrze przykryte jest bezżebrowym sklepieniem krzyżowym. Barokowy portal głównego wejścia oraz dwupoziomowe drewniane empory pochodzą z XVIIIw. Na północnej ścianie prezbiterium widnieją tablice nagrobne rodziny von Bocków i Schindlów.

“Krucze Skały” – pomnik przyrody nieożywionej -są to górnokredowe piaskowce średnio- i gruboziarniste, w górnych partiach przechodzące z zlepieńce. Swe wyodrębnienie zawdzięczają sile erozyjnej Kaczawy. Powstały w ten sposób izolowane skałki w formie baszt i grzybów.

„Skalne Źródło” - znajdujące się pod Kruczymi Skałami źródełko z kolumnowym klasycystycznym portalem z końca XIXw. pozostałe z czasów utworzonego w Jerzmanicach-Zdroju w 1881r. zakładu leczniczego (Hermsdorf Bad).

Lubiatów – Kościół Najświętszego Serca Jezusa z XIV w – na powstanie kościoła w XIVw. wskazuje najstarszy element kościoła – zakrystia. Ze średniowiecza zachowały się mury prezbiterium, portal południowy oraz fragmenty wystroju architektonicznego.

Prusice – Kościół Św. Jadwigi z XIII w – prezbiterium jest proste, dwuprzęsłowe i łączy się z jedną nawą. Dobudówki od strony południowej są późniejsze i pochodzą z XVI oraz XVII wieku; zatarły one nieco pierwotną bryłę kościoła, ale i tak pozostała ona malownicza, niska z szerokim gontowym dachem. Budowla zawiera elementy wczesnogotyckie, np. portal w południowej kruchcie, ostry łuk świadczy o gotyku, ale dekoracja i inne elementy wskazują o przynależności do stylu romańskiego. Zewnętrzną ścianę kruchty zdobi skromniejszy portal gotycki. Żebra sklepienia prezbiterium wykazują cechy wczesnego gotyku. Interesujące, oryginalne i rzadko spotykane są przypory przy ścianie prezbiterium. Ślady renesansu, poza przybudówkami, to kamienne nagrobki w kruchcie południowej, przedstawiające 4 postacie rodziny rycerskiej: Jakuba i Urszulę z Prusic oraz dwóch nieznajomych rycerzy z Czerwonego Kościoła. Wnętrze kościoła jest skromne. Uwagę zwraca rokokowy ołtarz w prezbiterium z delikatną snycerską dekoracją.

Kaplica cmentarna z XVIIIw.

Rokitnica – Kościół Św. Michała Archanioła z XIII w – budowla jednonawowa z apsydą od wschodu. Kościół zniszczony w 1451r., odbudowany został na przełomie XV i XVIw. Z tego okresu pochodzi wieża, kilka portali oraz niektóre obramienia okienne. Prezbiterium zachowało sklepienie krzyżowo-żebrowe. Od strony zachodniej przylega do nawy budowla z końca XVw. Mieszcząca kruchtę. Przybudówka ta posiada kamienny późnogotycki portal o wykroju „w ośli grzbiet” i profilowane obramienie okienka. Z epoki baroku przetrwały organy, rzeźby Ukrzyżowania na belce tęczowej, ołtarz główny i ambona.

Ruiny zamku piastowskiego z XI w – w średniowieczu otaczały go kamienne mury i podwójne fosy (od wschodu), o głębokości ok. 4m. zachowała się ściana prawdopodobnie kaplicy zamkowej, datowana na przełom XIII i XIV. We fragmencie muru widoczne otwory po belkach, podtrzymujących niegdyś emporę kapliczną. W 1428r. zamek mieli częściowo zniszczyć husyci, a w 1451r. zrujnowali go mieszczanie wrocławscy i świdniccy, którzy w ten sposób rozprawili się z rycerzami-rozbójnikami. Na zabytku znajduje się od 1970r. pamiątkowa tablica ku czci Piastów śląskich. Wedle legendy, w poświacie północy odsłania się w ruinach zamczyska tajemnicze okienko. Ujrzeć można wówczas ukaranego klątwą mnicha, który od wieków liczy złote monety. Kto w pojedynkę znajdzie się w tym miejscu, stanie się posiadaczem olbrzymiego skarbu.

Wysocko – Kościół pw Św. Jadwigi z XV w – obecny plan kościoła składa się z nawy oraz prezbiterium, które zamyka się w trzech ścianach ośmioboku. W kruchcie zachodniej zachował się gotycki ostrołuczny portal zdobiony maswerkiem. Skromniejszy portal, także gotycki, zachował się od strony kruchty południowej.

Nowa Wieś Złotoryjska – zespół dworski z XVIII w – składa się z dworu, budynku mieszkalno-gospodarczego oraz stodoły. Niektóre elementy tego zabytku datowane są na rok 1778 lub 1850.

Rzymówka – pałac w folwarku – nad portalem tarcza herbowa rodu Richthofen z wizerunkiem postaci siedzącej w fotelu z mieczem w prawej ręce, ptasim skrzydłem i czaplą trzymającą kamienną kulę zwieńczona baronowską koroną,

Średniowieczne grodzisko (IV do IX w n.e.) – grodzisko wklęsłe założone na planie nieregularnego owalu, wydłużonego na osi północny zachód południowy wschód. Jego długość 110m, szerokość ok. 20m. powierzchnia majdanu obniża się w stronę południowo wschodnią. Wał najlepiej zachowany w części północno zachodniej. Jego wysokość od wewnątrz dochodzi do 3m, od zewnątrz do ok. 10m. obiekt częściowo zniszczony.. grodzisko od dawna wzbudzało zainteresowanie archeologów. Naukowcy odnaleźli tu m.in.: 18 fragmentów ceramiki z okresu prehistorycznego, 9 fragmentów ceramiki starożytnej, cmentarzysko z 8 grobami z VIIIw. osadę a w niej 18 fragmentów ceramiki z IXw.

„Źródełko św. Jadwigi” – skalne źródełk, z którego według ustnego przekazu podczas swych wędrówek wodę czerpała św. Jadwiga. Źródełko odrestaurowane w 2005r. z okazji obchodów millenium Rzymówki.